Vanuit onze uitvalsbasis in Sondalo valt een mooie dubbele cirkel te maken in de vorm van een '8' met Bormio als scharnierpunt in het centrum en de Passo dello Stelvio en Passo di Gavia als de ankerpunten van respectievelijk de bovenste en de onderste cirkel. 

Terwijl we gisteren in het aanrijden naar Sondalo - onvoorzien gezien de gewijzigde route - De Passo del Stelvio al beklommen via de 48 haarspeldbochten vanuit Prad am Stilfserjoch en afdaalden draaiend en kerend door de 39 haarspeldbochten naar Bormio, starten we vandaag met de omgekeerde beweging. Eens beneden in Prad maken we een Westelijke lus richting Zwitserland waar we vanuit Val Müstair de Stelvio voor een tweede keer beklimmen, ditmaal over de Umbrailpass.

Het groene decor van de Zwitserse Stelvio-flank steekt af tegen de wijdse, kale, bruin-grijze rotsstructuur van de Italiaanse flanken van deze Alpenreus. Het asfalt is uitstekend, op een korte gravel strook net voor de top na. De berg ademt veel meer rust uit aan z'n Zwitserse zijde. In La bella Italia is het in het hoogseizoen of tijdens zomerse (weekend)dagen in het naseizoen een testosteron-treffen van jewelste en op de top een beetje kermis kitsch. De Umbrailpass is veel rustiger (wat niet wil zeggen dat we 'rustig' door die 33 haarspeldbochten naar boven rijden ;-)).

Eens weer afgedaald naar Bormio is de eerste cirkel rond en kan de onderste cirkel aangevat met een lange beklimming van de Passo di Gavia. De Gavia is een van de hoogst gelegen paswegen van Europa (2.618m), aangelegd tijdens Wereldoorlog 1 ter bevoorrading van de Italiaanse soldaten die vochten in het Italiaans-Oostenrijks grensgebied. De natuurpracht is er overweldigend: wijds in de Noordelijke aanloop naar de top, groen in de Zuidelijke duik over smalle boswegen naar het dal.

Vanuit het dal draaien we voorbij Vezza d'Oglio de Passo Mortirolo op. Bij de gedachte aan deze smalle steile bergpas breekt bij menig wielrenner het angstzweet uit. De col staat dan ook bekend als een van de zwaarste beklimmingen in de wielersport. Daar kan je je wel iets bij voorstellen als je door het bos over het smalle, steile bergpad slingert. Bijna op de top biedt Hotel Belvedere een terras met een prachtige kijk op de col en over de vallei. Eens de afdaling van de Passo Mortirolo voorbij resten nog luttele kilometers tot de aankomst in Sondalo.

Daarmee zit deze bergrit van buiten categorie erop. De Passo del Stelvio (2.757m) tweemaal omhoog en weer omlaag; de imposante Passo di Gavia (2.618m) en als toetje de minder bekende maar allerminst minder mooie Passo Mortirolo (1.852). Totaal aantal doorheen gegleden haarspeldbochten over dit legendarisch traject: 220.

En alle drie de lorejassen hebben deze cols op deze zalige nazomerse dag gezamenlijk bedwongen. In some companies it takes three maniacs. ;-)